ثبت شرکت و انواع شرکت ها در ایران

ثبت شرکت و انواع شرکت ها در ایران

انواع شرکت ها در ایران

ثبت شرکت sherkat

ثبت شرکت

ماده ی 20 قانون تجارت ، شرکت های تجارتی را به 7 نوع تقسیم نموده است :

1) شرکت سهامی

2) شرکت با مسئولیت محدود

3) شرکت تضامنی

4) شرکت مختلط غیر سهامی

5) شرکت مختلط سهامی

6) شرکت نسبی

7) شرکت تعاونی تولید و مصرف

” ثبت شرکت  خود را به مشاوران و  سایت ما بسپارید “

شرکت های ذکر شده در بالا را به اعتبار روابط شرکا با یکدیگر و در برابر اشخاص ثالث می توان به چهار طبقه تقسیم نمود:

1- شرکت هایی که در آن مسئولیت شرکا تنها محدود به سرمایه بوده و اضافه بر آن شرکا به هیچ وجه مسئولیتی ندارند  ،  مانند شرکت سهامی و شرکت با مسئولیت محدود.

2- شرکت هایی که شرکا در برابر طلبکاران و اشخاص خارج  ضمانت هم دارند،  مانند شرکت های تضامنی و نسبی

3- شرکت هایی که از امتزاج دو نوع شرکت تشکیل می شوند،  مانند شرکت های مختلط

4- شرکت های تعاونی تولید و مصرف که سوددهی و میزان سرمایه در آن ها زیاد مطرح نیست و به جهت رفاه حال شرکا و بر مبنای امور تعاون تشکیل می شود.

با در نظر گرفتن این تقسیم، شرکت های ذکر شده را به طریق ساده تر می توان به سه دسته قسمت تقسیم نمود:

1) شرکت هایی که فقط سرمایه در آن ها اهمیت دارد.

2) شرکت هایی که شخصیت و اعتبار شرکا در آن ها اهمیت دارد.

3) شرکت هایی که تعداد شرکا در آن ها اهمیت دارد. مانند شرکت های تعاونی.

نکته: گاهی ممکن است که شرکت های قسم 1 و 2 با یکدیگر ممزوج شده و تشکیل شرکت های مختلط را دهند.

اگرچه قانون تجارت هفت نوع شرکت تجاری را به رسمیت  شناخته،

ولی اکثر قریب به اتفاق شرکت هایی که در حال حاضر در ایران در حال فعالیت می باشند

دارای یکی از این قالب های حقوقی می باشند.

الف) شرکت های سهامی عام یا خاص

ب) شرکت های دولتی

پ) شرکت های با مسئولیت محدود

ت) شرکت های تعاونی

ث) شرکت های تضامنی

پس از آنجایی که از سایر انواع شرکت های تجاری پیش بینی شده در قانون تجارت یعنی sherkat  نسبی، شرکت مختلط سهامی و sherkat  مختلط غیر سهامی استقبال بسیار کمی در کشور به عمل آمده، از توضیح راجع به آن ها خودادری نموده و در مقابل به سایر شرکت هایی که با استقبال بیشتری رو به رو شده اند، می پردازیم.

 ” ثبت شرکت و شرکت سهامی عام  “

شرکت سهامی عام:

sherkat  سهامی عام شرکتی می باشد که موًسسین آن قسمتی از سرمایه ی sherkat را از طریق فروش سهام به مردم تاًمین می کنند.

این نوع sherkat کامل ترین نوع شرکت سهامی است و مسلم است برای انجام امور مهم از قبیل استخراج معادن و تجارت با کشورهای خارج و تاسیس کارخانجات و ایجاد سدها و بانک ها تشکیل می شود که سرمایه ی فردی کفاف آن را نمی دهد.

فکر تاسیس هر شرکت ابتدا از ناحیه ی اشخاصی ایجاد می شود که امتیازات و ویژگی هایی دارند. مانند این که امتیاز استخراج معادن و یا احداث خط آهن را به دست می آورند، یا این که خبرگی یا مطالعات اقتصادی در امر بخصوصی دارند.

سرمایه ی اولیه در شرکت های  سهامی عام در موقع تاًسیس از پنج میلیون ریال نباید کمتر باشد و در صورتیکه سرمایه ی sherkat  بعد از تاًسیس به هر علت از حداقل مذکور کمتر شود،  باید ظرف یکسال نسبت به افزایش سرمایه تا میزان حداقل مقرر اقدام به عمل آید یا شرکت به نوع دیگر از انواع شرکت های مذکور در قانون تجارت تغییر شکل یابد وگرنه هر ذینفع می تواند انحلال آن را از دادگاه صلاحیتدار درخواست کند.

برای تاًسیس شرکت های سهامی عام موًسسین باید اقلاً بیست درصد سرمایه ی شرکت را خود تعهد کرده و لااقل سی و پنج درصد مبلغ تعهد شده را در حسابی به نام «شرکت در شرف تاًسیس» نزد یکی از بانک ها تودیع نمایند.

به این ترتیب شرکتی که مثلاً با پنج میلیون ریال تاًسیس می شود باید سیصد و پنجاه هزار ریال نقداً سپرده و سپس برای دعوت سایرین، به انتشار آگهی بپردازد.

ممکن است قسمتی از تعهد موًسسین سرمایه ی غیر نقدی باشد، در این صورت باید عین آن یا مدارک مالکیت آن در همان بانکی که برای پرداخت مبلغ نقدی حساب باز شده است تودیع گردد.

شرکت سهامی خاص:

sherkat  سهامی خاص شرکتی می باشد که همه ی سرمایه ی آن توسط موًسسین تامین شده است،

مواد لایحه اصلاحی قانون تجارت با در نظر گرفتن تشریفاتی کمتر و انجام اموری ساده تر نسبت به تاسیس شرکت سهامی عام، نوع دیگری از شرکت سهامی را مقرر داشته که شرکت سهامی خاص نامیده می شود.

حداقل تعداد سهامداران در شرکت سهامی خاص 3 نفر است که می بایست حداقل 2 نفر از آنان عضو هیات مدیره باشند.

سرمایه ی sherkat سهامی خاص نباید کمتر از یک میلیون باشد و در صورتی که به عللی سرمایه ی sherkat بعد از تاسیس از حداقل ممکن تقلیل پیدا کند باید شرکا در ظرف یکسال آن را جبران کنند و در غیر این باید ظرف یکسال نسبت به افزایش سرمایه تا میزان حداقل مقرر اقدام به عمل آید یا شرکت به نوع دیگر از انواع شرکت های مذکور در قانون تجارت تغییر شکل یابد وگرنه هر ذینفع می تواند انحلال آن را از دادگاه صلاحیتدار درخواست کند.

در هنگام ثبت sherkat سهامی خاص می بایست حداقل 35% از سرمایه ثبتی sherkat  در حسابی به نام شرکت در شرف تاسیس سپرده گذاری شده و گواهی بانک با دیگر مدارک به اداره ثبت شرکت ها ارسال گردد.

شرکت با مسئولیت محدود:

ماده ی 94 قانون تجارت، شرکت با مسئولیت محدود را به این گونه تعریف می کند:

sherkat  با مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجارتی تشکیل شده و هر یک از شرکا بدون این که سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد فقط تا میزان سرمایه ی خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت است.

شرکت مزبور از یک جهت شباهت به sherkat  سهامی دارد  و آن این است که شرکا به هیچ وجه مسئولیتی غیر از آنچه که به عنوان سرمایه پرداخته اند ندارند و تفاوتی که با شرکت سهامی مشاهده می شود آن است که سرمایه به سهام قسمت نمی شود بلکه شرکا هر یک سهم الشرکه ای دارند که مجموع آن سرمایه ی شرکت را تشکیل می دهد.

مثلاً شرکتی که بین 5 نفر از شرکا با سرمایه ی پنج میلیون ریال تشکیل می شود ممکن است اولی دو میلیون ریال، دومی یک میلیون ریال، سومی هشتصد هزار ریال و چهارمی و پنجمی هر یک ششصد هزار ریال سهم الشرکه ی داشته باشند.

در این نوع شرکت ها شخصیت شرکا تا اندازه ای اهمیت دارد، ولی این شخصیت به هیچ وجه ارتباطی با اشخاص خارج و معامله کنندگان ندارد بلکه بین شرکا لحاظ می شود.

مثلاً هیچ یک از شرکا بدون رضایت اقلاً دارندگان سه ربع سرمایه sherkat که باید اکثریت عددی را نیز داشته باشند نمی توانند سهم الشرکه ی خود را به دیگری انتقال دهند.

حال با در نظر گرفتن این که عادتاً شرکت های با مسئولیت محدود، شرکای خیلی زیادی ندارند و مقداری از سرمایه هم متعلق به انتقال دهنده است، در صورتی که دارندگان سه ربع سرمایه به این انتقال رضایت دهند معمولا اکثریت عددی شرکا را نیز خواهند داشت و علت آن هم این است که چون شرکا مایل اند شریک خود را بشناسند و شاید حاضر نباشند با هر کس شرکت نمایند،  به این جهت قانون نخواسته است شخصیت شرکا در نظر یکدیگر دخالتی نداشته باشد.

نکته بسیار مهم آنکه sherkat  با مسئولیت محدود تنها شرکتی است که قانون تجارت در آن برای نقل و انتقال سهم الشرکه، تنظیم سند رسمی را لازم دانسته. چرا که در ماده 103 قانون تجارت مقرر گشته: انتقال سهم الشرکه به عمل نخواهد آمد مگر به موجب سند رسمی.

شایان ذکر است است در لایحه ی اصلاح قانون تجارت (مصوب 1384 هیات وزیران) برای تشکیل شرکت با مسئولیت محدود، حداقل سرمایه ی نقدی یکصد میلیون ریال در نظر گرفته شده است .

شرکت تضامنی:

بر اساس تعریف ماده ی 116 قانون تجارت،  شرکت تضامنی شرکتی می باشد که در تحت اسم مخصوص برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود: اگر دارایی شرکت برای تاًدیه ی تمام قروض کافی نباشد هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است. هر قراری که بین شرکا بر خلاف این ترتیب داده شده باشد در مقابل اشخاص ثالث کان لم یکن خواهد بود.

ماده ی 118 قانون تجارت، سرمایه ی شرکت تضامنی را به دو صورت نقدی و غیر نقدی پذیرفته است، ولی به منظور تشکیل شرکت باید کل سرمایه ی نقدی تاًدیه شده و سرمایه غیر نقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد.

قابل توجه است در لایحه ی اصلاحیه قانون تجارت (مصوب 1384 هیات وزیران) هیچگونه حداقل مبلغی برای تشکیل sherkat تضامنی در نظر گرفته نشده است. در صورتی که در همین لایحه  چنانچه آمد برای تشکیل شرکت با مسئولیت محدود، حداقل سرمایه ی نقدی یکصد میلیون ریال در نظر گرفته شده است.

قابل ذکر است، ماده ی 122 قانون تجارت، ارزیابی سرمایه ی غیر نقدی را منوط به رضایت کلیه ی شرکا دانسته است، لذا مواردی همچون ارزیابی توسط کارشناس رسمی دادگستری الزامی نیست.

قانون تجارت در رابطه با سال مالی و حساب های شرکت تضامنی قواعد خاصی پیش بینی نکرده است و این ترتیبات باید در اساسنامه به توافق شرکا برسد و در اساسنامه می توان دوره های کوتاه تر یا طولانی تری برای رسیدگی به حساب های شرکت پیش بینی کرد و پس از رسیدگی به حساب های شرکت باید سود حاصل بین شرکا تقسیم شود.

طبق ماده ی 119 قانون تجارت، سود شرکت باید متناسب با سرمایه ی هر شریک تقسیم شود،  مگر اینکه در شرکت نامه ترتیبی دیگر به توافق شرکا رسیده باشد. ولی در ماده ی 132 قانون تجارت آمده است زمانی که سهم الشرکه شرکا به دلیل ورود ضرر کاهش یافته باشد مادامی که این کاهش جبران نشود تادیه هر نوع سود به شرکا ممنوع است. این ماده نصابی برای کاهش سهم تعیین نگردیده است.

شرکت های تعاونی:

شرکت های تعاونی از لحاظ نوع فعالیت به دو گروه تقسیم می شوند:

الف) شرکت تعاونی تولید:

شرکتی می باشد که به منظور اشتغال اعضا در امور مربوط به  کشاورزی ، دام داری ، دام پروری ،پرورش و صید ماهی ،شیلات ، صنعت ، معدن ، عمران شهری و روستایی و عشایری و نظایر این ها فعالیت می کنند

 ب) شرکت تعاونی توزیع:

شرکتی می باشد که در امور مربوط به تهیه و توزیع کالا، مسکن، خدمات و سایر نیازمندی های اعضا فعالیت نماید.

 شرکت های تعاونی به لحاظ عضویت به دو دسته تقسیم می شوند:

الف)شرکت تعاونی عام:

شرکتی می باشد که عضویت در آن برای همه آزاد می باشد و موًسسین sherkat باید برای تاًمین قسمتی از سرمایه ی اولیه شرکت و یا افزایش سرمایه ی شرکت، سهام آن را به عموم عرضه نمایند.

ب)شرکت تعاونی خاص:

شرکتی می باشد که عضویت در آن منحصراً برای گروهی خاص از قبیل: کارگران، کارمندان، کشاورزان، دانشجویان، ایثارگران، زنان، مشاغل خاص و نظایر این ها آزاد باشد.

بدیهی است تعاونی موظف به پذیرش متقاضیان واجد شرایط بوده و از این نظر محدودیتی برای عضویت وجود ندارد.

تعیین میزان سهام و ارزش سهام به عهده ی هیاًت موًسس تعاونی است و میزان آن در اساسنامه ی مصوب ذکر خواهد شد.

هر تعاونی وقتی تشکیل و ثبت می شود که حداقل یک سوم سرمایه ی آن تاًدیه و چنانچه به صورت نقدی و جنسی باشد تقویم و تسلیم شده باشد.

در شرکت های تعاونی سرمایه گذاری حداقل میزان سرمایه 000/000/000/1 ریال می باشد.

شرکت های دولتی:

صریح ترین تعریف از شرکت دولتی در ماده ی 4 قانون محاسبات عمومی کشور ارایه شده است.

طبق ماده ی مزبور« شرکت دولتی واحد سازمانی مشخصی است که با اجازه ی قانون به صورت sherkat  ایجاد می شود و یا به حکم قانون و یا دادگاه صالح ملی شده و یا مصادره شده و بعنوان شرکت دولتی شناخته شده باشد و بیش از 50 درصد سرمایه ی آن متعلق به دولت باشد ».

لذا هر شرکت تجاری که از طریق سرمایه گذاری شرکت های دولتی ایجاد و مادامی که بیش از 50 درصد سهام آن متعلق به شرکت های دولتی است، شرکت دولتی تلقی می شود.

“  ثبت شرکت خود را به ما بسپارید تلفن : ۸۸۲۱۴۸۲۱ (۰۲۱) “

طبق ماده ی 300 لایحه اصلاحی قانون تجارت شرکت های دولتی تابع قوانین تاًسیس و اساسنامه های خود می باشند و فقط نسبت به موضوعاتی که در قوانین اساسنامه های آن ها ذکر نشده تابع مقررات قانون تجارت می شوند.

چون شرکت های دولتی جزو شرکت های سهامی عام می باشند حداقل سرمایه در این شرکت ها پنج میلیون ریال می باشد.

ماده 45 قانون محاسبات عمومی کشور(مصوب 1362) مقرر می دارد: مجامع عمومی شرکت های دولتی مجاز نیستند در موقع تصویب پیشنهاد تقسیم سود، اندوخته های سرمایه ای و جاری شرکت را که در مفاد اساسنامه ی آن ها پیش بینی شده است طوری تعیین کنند که موجب کاهش سود سهام دولت در بودجه ی کل کشور گردد.

رشد چشمگیر تشکیل و ثبت شرکت در سال های اخیر

با در نظر گرفتن مواردی که گفته شد، قابل توجه است در حال حاظر در کشور ما، خصوصاً طی دو دهه ی اخیر تشکیل و ثبت sherkat  های تجاری اعم از خصوصی، عمومی، تعاونی و دولتی رشد چشمگیری داشته است.

لیکن متاسفانه به موازات رشد فعالیت شرکت های تجاری، نظام حقوقی حاکم بر این گونه فعالیت ها هنوز تا میزان مطلوب توسعه نیافته است.

” ثبت شرکت خود را با مشاوران ما در میان بگذارید“

در واقع بعد از تصویب قانون تجارت در سال 1311 تا امروز، با توجه به نیازهای جامعه ی تجاری،  قوانین مختلفی ناظر بر فعالیت های تجاری و اقتصادی اشخاص حقوقی خصوصاً شرکت های تجاری به تصویب رسیده که از بین این انبوه از قوانین و مقررات فقط یک مورد یعنی « لایحه ی قانونی اصلاح قسمتی از مواد قانون تجارت مصوب سال1347» مستقیماً اصلاح بخش هایی از قانون تجارت را مورد توجه قرار داده است که نحوه ی اعمال این اصلاحات و نحوه ی ابقای مواد اصلاح شده نیز ابهاماتی را پدید آورده است.

در اینچنین شرایطی، نظام حقوقی حاکم بر انواع شرکت های تجاری در ایران از مجموعه ای غیر منسجم مرکب از ده ها قانون، تصویب نامه، آیین نامه و بخشنامه شکل گرفته است. بطوریکه شناخت کلی از نظام حقوقی حاکم بر اشکال و روشهای تجاری در ایران نه تنها برای اشخاص خارجی مایل به فعالیت تجاری در ایران بلکه حتی برای فعالین تجاری ایرانی نیز بسیار مشکل است.

1- دستورالعمل تشکیل تعاونی ها.(تاریخ صدور 19 مهر 1388)مواد 1.2.4

در اصل ، قانون تجارت در قالب و محتوای کنونی علاوه بر اینکه با شرایط کنونی محیط تجاری بین المللی سازگار نیست بلکه با شرایط فعلی محیط تجاری ایران نیز هم خوانی ندارد چون بسیاری از موضوعات در ارتباط مستقیم با تجارت را پوشش نمی دهد.

به عنوان مثال ، برخی از مقررات قانون تجارت فعلی به دلیل اینکه مربوط به شرایط جامعه در چندین دهه ی گذشته می باشد،  اثر بخشی خود را کاملاً از دست داده است.

از جمله ی این موارد ، نصاب های مالی است.اگرچه در زمان تصویب اصلاحیه ی قانون تجارت یعنی در سال 1347، ارقام مندرج  در قانون(از جمله یک میلیون ریال برای تاًسیس sherkat  سهامی خاص و پنج میلیون ریال برای شرکت سهامی عام، موسسین باید حداقل 20 درصد سرمایه ی شرکت را خود تعهد کرده و حداقل 35 درصد از این مبلغ را در حساب بانک شرکت واریز کنند) مناسب شرایط اقتصادی روز بود

لیکن در حال حاضر و با گذشت چندین دهه و تورم شدید و کاهش ارزش پول، این ارقام به هیچ وجه برای فعالیت تجاری در قالب نه تنها یک sherkat  بلکه حتی یک بقالی کافی نیست و لازم است در بازنگری قانون تجارت و انطباق آن با شرایط روز ایران و جهان، حداقل میزان سرمایه برای تمام شرکت ها مقرر گردد و این ارقام به میزان منطقی افزایش داده شود.

سخن آخر

اداره ی ثبت شرکت ها در اقدامی نوین با راه اندازی سامانه اینترنتی http:sherkat.ssaa.ir  روش ثبت شرکت ها را متحول ساخته است، به طوریکه افراد می توانند با صرف کم ترین هزینه، خود از طریق پایگاه اینترنتی مذکور اقدام به ثبت شرکت نمایند.

در صورتی که قبل از این، شخص متقاضی می بایست در طول روز مقدار زیادی از وقت و انرژی خود را به کار می برد تا بتواند به اداره ی ثبت شرکت ها رجوع کند و گار ثبت شرکت یا ثبت تغییرات شرکت خود را انجام دهد.

اما امروزه بدون مراجعه ی حضوری به اداره ثبت شرکت ها، تنها از طریق اسکن مدارک و ثبت نام اینترنتی و ارسال مدارک از طریق پست، علاوه بر صرفه جویی در زمان و هزینه ی متقاضیان، کاهش اتلاف سوخت و انرژی به راحتی میسر می گردد.

این روش، روشی آسان، مطمئن وکم هزینه است که موجب گشته در وقت، هزینه و انرژي متقاضیان به میزان قابل توجهی صرفه جویی شود و متقاضیان نیز نسبت به این روش، اشتیاق بیشتری نسبت به سایر روش های حضوری پیشین، از خود نشان میدهند.

امیدواریم بسان این اقدامات نوین و کارآمد و جدید، هم چنان با نگرشی جامع و کامل و کارشناسی و جلب نظر فعالان تجاری، قوانینی وضع گردد که به دور از هرگونه ابهام، تعارض و خلا از قوام لازم برخوردار بوده و پاسخگوی نیازهای فعالان تجاری و اقتصادی کشور باشد.

پیوند : ثبت شرکت

منبع : http://www.mashhoor.ir