ثبت اختراع ثبت اختراع یکی از موارد مهم مالکیت فکری است که در اکثر کشور های دنیا دارای اهمیت ویژه ای است و با توجه به مزیت هایی که ثبت اختراع برای مخترع آن در پی دارد و همچنین با توجه به حمایت های قانونی ای که از اختراع ثبت شده به عمل می […]
ثبت اختراع
ثبت اختراع یکی از موارد مهم مالکیت فکری است که در اکثر کشور های دنیا دارای اهمیت ویژه ای است و با توجه به مزیت هایی که ثبت اختراع برای مخترع آن در پی دارد و همچنین با توجه به حمایت های قانونی ای که از اختراع ثبت شده به عمل می آید، امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
از این رو در این مقاله ثبت اختراع ، مزیت هایی که در پی دارد، روش های مختلفی که دارد، مراحل مختلف و مدارک مورد نیاز آن را مورد بررسی قرار داده ایم.
جهت مشاوره رایگان ثبت اختراع ، با کارشناسان با تجربه موسسه حقوقی مشهور در تماس باشید: 43000430-021
ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات | ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات | ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات
اختراع به چه معناست؟
اختراع نتیجه فکر و اندیشه فرد یا افرادی است که برای نخستین بار فرآیند، روش یا فرآورده ای خاص را ارائه می نمایند و در نتیجه آن مشکل یا مساله ای را در یک حرفه، فن ، فناوری ، صنعت و مانند آن حل می نمایند.
چه اختراعاتی قابل ثبت هستند؟
باید توجه داشته باشید که هر ابتکاری که به عنوان اختراع به آن دست میابید قابل ثبت شدن نیست، چرا که برای ثبت اختراعات قوانین و قوائدی خاص وجود دارد که باید آن ها را در نظر داشته باشید که در ذیل اهم آن ها را بررسی می کنیم:
۱. اختراعی قابل ثبت است که جدید باشد.
برای ثبت اختراعات باید در نظر داشته باشید که اختراع شما باید جدید باشد و در قلمرو دانش و تجربه سابق و فعلی وجود نداشته باشد و به بیانی ساده، اختراع نباید تکراری و دارای نمونه مشابه باشد.
نکته: البته باید در نظر داشته باشید که ملاک ارزیابی برای جدید بودن یا نبودن یک اختراع، وجود عین یا مشابه آن در محدوده جغرافیایی خاص نیست. بلکه اختراع مورد نظر در هیچ کشوری از جهان نباید ثبت یا حتی افشا شده باشد.
۲. دارای ابتکار و نوآوری باشد
اختراعاتی قابل ثبت هستند که دارای ابتکاری جدید و نو بوده و دارای کاربردی صنعتی باشند.
اختراعی دارای ابتکار محسوب می شود که در فن و حرفه یا صنعت فعلی وجود نداشته و برای شخصی که در حرفه و فن مذکور مشغول به فعالیت است، ساده و عادی نباشد.
۳. دارای کاربرد صنعتی باشد
اختراعی قابل ثبت است که بصورت بالقوه در صنعت قابل استفاده و ساخت باشد.
چه مواردی به عنوان اختراع قابل ثبت نیستند؟
ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات | ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات | ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات
مواردی مانند كشفيات، نظریه‌های علمی، روش‌های رياضی، آثار هنری، طرح‌ها و قواعد يا روش‌های انجام كار تجاری و ساير فعالیت‌های ذهنی و اجتماعی را نمی توان به‌عنوان اختراع ثبت کرد.
برای ثبت اختراع چه روش هایی وجود دارد؟
برای ثبت اختراعات ۲ روش تحقیقی و اعلامی وجود دارد که در ادامه هر دو روش را بررسی می نماییم:
۱. ثبت اختراع به روش تحقیقی
در برخی از كشورها با بهره گیری از ابزار، وسایل، امكانات و آزمایشگاه های مختلف در زمینه ها و امور مختلف و متفاوت، نسبت به تحلیل و بررسی ماهوی اختراعات مخترعین اقدام می نمایند و این اقدامات و بررسی ها معمولا مدت زمان زیادی بطول می انجامد تا ادعای مخترعین در ارتباط با اختراعی که انجام داده اند بررسی شده و صحت و سقم ادعای آن ها مشخص گردد.
در این سیستم اختراعات قبل از آن که ثبت شوند، بصورت محرمانه نگهداری و حفاظت می شوند و برای ثبت اختراعات متقاضیان، برای آن ها حق تقدم در نظر گرفته می شود و چنانچه ادعای مخترعین درست و صحیح تشخیص داده شود، اختراع ایشان از تاریخ اولیه تقاضا ثبت می شود و بالعکس اگر ادعای مخترع صحت نداشته باشد نسبت به رد تقاضانامه ثبت اختراع اقدام می گردد.
۲. ثبت اختراع به روش اعلامی
اساس و پایه ثبت اختراع به روش اعلامی ادعای مخترع است و چنانچه ادعای مذکور مقرون به صحت تشخیص داده شود و همچنین اختراع فوق هر 3 شرط مذکور در بالا برای ثبت شدن (جدید باشد، دارای ابتکار و نوآوری باشد، دارای کاربرد صنعتی باشد) را دارا باشد، به ثبت می رسد.
نکته: از بین دو روش گفته شده، در کشور ما برای ثبت اختراعات از روش اعلامی استفاده می شود.
ثبت اختراع چه امتیازاتی برای مخترع دارد؟
ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات | ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات | ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات
شخصی که ماه ها و بلکه سال ها بر روی یک طرح جدید و نوآورانه تحقیق و پژوهش می کند و بعضا متحمل هزینه های زیادی برای به ثمر رسیدن ایده و تفکر خود میکند، برای برخورداری از حمایت های قانونی و حقوقی و جلوگیری از سو استفاده سود جویان حتما و الزاما باید اختراع خود را به ثبت برساند تا در معرض سرقت فکری قرار نگیرد و در واقع اختراعی که به ثبت نرسیده باشد ارزش چندانی ندارد.
برخی از مهمترین مزیت هایی که ثبت اختراع برای مخترع در پی دارد شامل موارد زیر است:
۱. امکان مالکیت انحصاری یا مشارکتی اختراع
۲. برخورداری از حمایت های گسترده قانونی
۳. جلوگیری از سرقت فکری و سو استفاده سودجویان
۴. بهره مندی از ارزش افزوده فراوان
۵. امکان تجاری سازی اختراع
۶. امکان شرکت در نمایشگاه های معتبر داخلی و بین المللی
۷. امکان فروش اختراع به شرکت ها و سازمان های بزرگ به قیمت های مناسب و یا شراکت با آن ها
شرح مراحل ثبت اختراع
ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات | ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات | ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات
الف) تعیین مشخصات مالک و مخترع و ثبت اظهارنامه
در مرحله نخست لازم است که ضمن تکمیل فیلدهای مربوط به مشخصات فردی شخص مالک و شخص مخترع، باید اسکن مدارک هویتی مانند کارت ملی، شناسنامه، روزنامه رسمی مرحله ثبت تاسیس شرکت (جهت ثبت اختراعات برای اشخاص حقوقی)، روزنامه رسمی مرحله ثبت تغییرات شرکت (جهت ثبت اختراعات برای اشخاص حقوقی).
در نتیجه اسکن موارد مذکور و مدارکی که در ادامه به آن ها می پردازیم را باید از قبل آماده کرده باشید.
لازم به ذکر است که گاهی ممکن است که شخص مالک اختراع و شخص مخترع دو شخص متفاوت باشند و لزومی ندارد از ابتدا اختراع به نام خود مخترع به ثبت برسد.
نکته: مالک اختراع می تواند هم شخص حقیقی باشد و هم شخص حقوقی ولی در نظر داشته باشید که مخترع یک اختراع هرگز نمی تواند یک شخص حقوقی و شرکت باشد، بلکه مخترع باید لزوما شخص حقیقی باشد.
ب) تعیین مشخصات فنی اختراع
در این مرحله باید مشخصات فنی طرح و اختراع خود را در قسمت مربوطه در سامانه وارد نمایید و برای این منظور لازم است که ابتدائا نام و عنوانی برای اختراع خود تعیین و اعلام نمایید و سپس باید اختراع خود را به طور خلاصه توصیف نمایید.
در واقع باید به صورت اجمالی و خلاصه ویژگی‌های فنی و تخصصی اختراع خود را توضیح دهید و مشکل فنی ای که قرار است با اختراع خود حل نمایید و راه حل خود و در نهایت کاربردهای اصلی اختراع را به طور مختصر بیان کنید و برای این موضوع می‌توانید از فرمول‌های شیمیایی، معادلات ریاضی و یا حتی شکل و نقشه استفاده کنید.
نکته: در این مرحله بیشتر کارکرد فنی اختراع شما مد نظر است، بنابراین بر روی مزیت ها و ارزش های اختراع خود در این مرحله تأکید نکنید.
پس از تکمیل این بخش‌ها نوبت به ارسال ضمایم می‌رسد که مهمترین ضمیمه ای که باید ارسال نمایید، توصیف اختراع است. این بخش به تنهایی هم میتواند وضعیت قابل ثبت بودن یا نبودن اختراع شما را مشخص کند و هم حد و مرز و هم حق و حقوق شما را بر روی اختراعتان را تعیین نماید و در کل این مرحله از کار جهت ثبت اختراعات از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
بنابراین توصیه می نماییم که در تنظیم توصیف اختراع خود عجله نکنید و تمام موارد لازم مانند تصاویر و نقشه‌ها را با دقت کامل آماده کنید.
دقت داشته باشید که حق اختراع یک قرارداد دوجانبه است که از طرف دولت با مخترع بسته می‌شود و دولت برای مخترع در قبال افشای جزئیات اختراع و کمکی که به توسعه صنعتی و تکنولوژی کشور می‌نماید، یک حق انحصاری ۲۰ ساله قائل می‌شود. پس برای تحقق این قرارداد، متقاضی باید با ذکر جزئیات، اختراع خود را توصیف و افشا نماید تا هر شخصی که در همان رشته فنی مهارت دارد، بتواند آن را بازسازی کند و اختراع را طبق توصیف و نقشه آن، بدون هیچ تلاش اختراع گونه یا نوآورانه اجرا کند. در غیر این صورت اختراع ممکن است ثبت نشود یا حتی پس از ثبت نیز به دلیل ضعف ماهیتی ای که دارد اگر در مورد آن در دادگاه طرح دعوی شود ممکن است باطل شود.
بنابراین توصیف اختراع باید به صورت صریح و کاملا روشن، اختراع را افشا کند، به‌گونه‌ای که اشخاص دارای مهارت عادی در آن فن بتوانند ادعاهای اختراع را درک نمایند و بدون تجربه و تخصص زیاد آن را پیاده کنند.
موارد مهم توصیف اختراع
ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات | ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات | ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات
۱. پایه و زمینه فنی و علمی اختراع خود را مشخص کنید (به عنوان مثال شیمی، کشاورزی، شیلات، صنعتی و غیره)
۲. هدف خود از ابداع اختراع را توضیح دهید؛ مشخص کنید که اختراع شما دقیقاً برای حل چه مشکلی ایجاد شده است
۳. دانش فنی پیشین و سابقه پیشرفت‌هایی که در رابطه با اختراع ادعایی وجود دارد را بیان نمایید به نحوی که برای درک جدید بودن اختراع کفایت کند
۴. راه حل خود برای حل مشکل مطروحه را به طور مبسوط شرح دهید. سعی کنید توضیحات دقیق و منسجمی از نحوه‌ی کارکرد اختراع خود ارائه کنید؛ به‌طوری‌که کارشناس با خواندن این توضیحات اختراع شما را بفهمد و حتی بتواند آن را پیاده نماید
۵. در صورتی که لازم میدانید حتماً از اشکال، نقشه‌ها و نمودارها استفاده کنید و این اشکال و نقشه‌ها را نیز با توضیحات کافی همراه کنید
۶. مزایای اختراع خود را به وضوح بیان کنید
۷. روش‌های اجرایی موجود برای به‌کارگیری اختراع را شرح دهید
۸. بر روی کاربردهای صنعتی اختراع خود به روشنی تأکید نمایید
بعد از توصیف اختراع نوبت به ثبت ادعاهای اختراع می‌رسد. ادعانامه محدوده حمایت از یک اختراع را تعیین میکند.
ادعاها برای یک اختراع ثبت‌شده از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. در ادعای اختراع، متقاضی قلمرو و محدوده حقوق انحصاری اختراع خود را تعیین می نماید.
ادعاها قلب یک اختراع محسوب می‌شوند چون با تعیین قلمرو اختراع خود، میزان حمایت حقوقی از اختراع خود را مشخص می‌کنید. ادعای اختراع باید صریح و شفاف باشد و مشروط به تحقق شرایط خاص نباشد.
درصورت عدم صراحت و شفافیت، در آینده احتمال سوء استفاده و نقض حقوق مالک و مخترع اختراع وجود دارد.
ج) بررسی اظهارنامه توسط کارشناسان اداره مالکیت صنعتی
بعد از ثبت اظهارنامه و طی مراحلی که بازگو کردیم، تقاضای ثبت اختراع شما توسط کارشناسان اداره مالکیت صنعتی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
پیش از هر چیز تقاضای شما و مدارکی که ارسال کرده‌اید (مانند توصیف، ادعا، نقشه‌ها و غیره) بررسی می‌شوند تا اطمینان حاصل شود که همه این موارد مطابق قوانین و ضوابط مربوطه تکمیل شده‌اند. اگر در هر یک از قسمت‌های اظهارنامه نقص یا ایرادی مشاهده شود، کارشناس مربوطه برای شما در سامانه اخطار رفع نقص صادر می کند و شما به مدت ۳۰ روز فرصت دارید که تقاضانامه خود را اصلاح کنید. در غیر این صورت اظهارنامه ثبت اختراعات شما کان لم یکن تلقی خواهد شد.
درصورتی‌که اظهارنامه و ضمایم آن کامل و مطابق قانون و آیین‌نامه تنظیم شده باشد (و یا در موعد مقرر تکمیل شده باشد)، کارشناس مربوطه با توجه به ادعاها، توصیف و خلاصه اختراع شما، در سیستم جست و جو میکند و درصورتی‌که اختراعایی مشابه اختراع شما در بانک اطلاعات داده اداره مالکیت صنعتی پیدا نماید، طی ابلاغیه‌ای این موضوع را به اطلاع شما می رساند که در این مرحله شما باید به اداره مالکیت صنعتی مراجعه کنید و در صورت امکان با شواهد و استدلال کارشناس این اداره را قانع کنید که اختراع شما جدید بوده است و نسبت به اختراعات قبلی دارای ابتکار بوده و نوآورانه است.
چنانچه موفق به قانع نمودن کارشناس شوید، کارشناس مربوطه از مرجع تخصصی ذی صلاح استعلام میکند تا اختراع شما را مورد تایید قرار دهد.
منظور از مرجع ذی‌صلاح، نهادی است که در خصوص زمینه اختراع مورد نظر تخصص دارد و در مورد شرایط سه‌گانه اختراع شما، به صورت کارشناسی اظهار نظر میکند. به عنوان مثال بنیاد ملی نخبگان میتواند یکی از این مراجع باشد. در بعضی مواقع ممکن است ضرورت داشته باشد که شما شخصا به یک نهاد ذی‌صلاح مراجعه و در خصوص اختراع خود از آن استعلام کنید. در برخی موارد هم خود اداره مالکیت صنعتی این کار را انجام می‌دهد و در صورت تایید نتیجه آن را در پورتال شما به نمایش می‌گذارد. بعد از تایید شرایط ماهوی اختراع، شما باید ظرف ۳۰ روز از تاریخ اعلامیه نسبت به پرداخت هزینه کنید.
پس از انجام این مراحل، شما «گواهینامه حق اختراع» دریافت می کنید که سند مالکیت شما بر اختراع است.
مدارک مورد نیاز برای ثبت اختراع چیست؟
ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات | ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات | ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات
الف) مدارک مورد نیاز برای ثبت اختراع اشخاص حقوقی
۱. کپی برابر اصل مدارک هویتی (کارت ملی و صفحه نخست شناسنامه) مخترع
۲. کپی برابر اصل مدارک هویتی (کارت ملی و صفحه نخست شناسنامه) صاحبین امضاء شرکت
۳. آدرس و کدپستی مخترع و شرکت
۴. کپی روزنامه رسمی ثبت تاسیس شرکت
۵. کپی روزنامه رسمی آخرین تغییرات شرکت (در صورت وجود)
۶. ارائه نقشه و توصیف اختراع (چنانچه اختراع مربوطه کالا یا دستگاه باشد)
۷. پر کردن فرم های مربوطه
ب) مدارک مورد نیاز برای ثبت اختراع اشخاص حقیقی
۱. کپی برابر اصل مدارک هویتی (کارت ملی و صفحه نخست شناسنامه) مخترع
۲. کپی برابر اصل مدارک هویتی (کارت ملی و صفحه نخست شناسنامه) مالک (اگر مالک و مخترع دو نفر باشند)
۳. آدرس و کدپستی مخترع و مالک (اگر مالک و مخترع دو نفر باشند)
۴. ارائه نقشه و توصیف اختراع (چنانچه اختراع مربوطه کالا یا دستگاه باشد)
۵. پر کردن فرم های مربوطه
اعتبار گواهینامه ثبت اختراع تا چه مدتی است؟
ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات | ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات | ثبت اختراع مخترع | ثبت اختراعات
اعتبار گواهینامه ثبت اختراع ۲۰ سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه است. برای حفظ اعتبار گواهینامه ثبت اختراعات باید هر سال، دو ماه قبل از تاریخ تسلیم اظهارنامه، هزینه مربوط به ان را پرداخت نمایید. در صورت عدم پرداخت این هزینه سالیانه، ثبت اختراع از درجه اعتبار ساقط می‌گردد.
در پایان لازم به ذکر است چنانچه برای اموری همچون ثبت شرکت، ثبت طرح صنعتی، ثبت برند و ثبت اختراع خود نیاز به مشاوره دارید می توانید ضمن تماس با موسسه حقوقی مشهور از مشاوره ها و راهنمایی های کارشناسان خبره و متخصص موسسه بهره مند گردید.
موسسه حقوقی مشهور با سابقه سال ها همکاری با اعضای برجسته انجمن مخترعین ایران، این افتخار را دارد که تعداد قابل توجهی از اختراعات مهم کشور را به ثبت رسانده است.
مشهور به اعتماد شما…
مشاوره رایگان: 43000430-021
علی
محسن شیخ ها
علی
مخترع