حقوق مدنی چیست ؟ همه انسانها از نظر قانونی دارای حقوق و تکالیفی در جامعه میباشند که چارچوب زندگی آنها در کنار یکدیگر را تعیین میکند. تمامی حقوق و تکالیف قانونی افراد در جامعه توسط قانونگذار در قالبهای مختلف تعیین میشود که یکی از آنها حقوق مدنی است. حقوق مدنی شامل: حقوق انسانها و احکام […]
حقوق مدنی چیست ؟ همه انسانها از نظر قانونی دارای حقوق و تکالیفی در جامعه میباشند که چارچوب زندگی آنها در کنار یکدیگر را تعیین میکند. تمامی حقوق و تکالیف قانونی افراد در جامعه توسط قانونگذار در قالبهای مختلف تعیین میشود که یکی از آنها حقوق مدنی است. حقوق مدنی شامل: حقوق انسانها و احکام و قواعد ویژه آنهاست که متناسب با فرهنگ و عرف هر جامعهای منحصربهفرد میباشد. ادامه این مطلب را از دست ندهید تا با حقوق مدنی و همچنین موارد آن به صورت کامل آشنا شوید.
با انواع حقوق مدنی آشنا شوید
حقوق اشخاص حقیقی و حقوقی
برای گرفتن پاسخ پرسش “حقوق مدنی چیست ؟” بهتر است با انواع حقوق مدنی آشنا شوید. همانطور که اشاره کردیم هر شخصی دارای حقوق و تکالیفی در جامعه است. در کل افراد یا در قالب اشخاص حقیقی یعنی انسانها قرار دارند یا در قالب اشخاص حقوقی یعنی شرکتها، موسسات، انجمنها و … . البته فرقی نمیکند که اشخاص حقیقی باشند یا حقوقی به هر حال در عالم واقع دارای حقوق و تکالیفی هستند که اصطلاحاً به آن حقوق اشخاص گفته میشود.
حقوق اموال منقول و غیر منقول
یکی دیگر از انواع حقوق مدنی، حقوق اموال است. همانطور که از نام حقوق اموال پیداست، این حقوق شامل هر آن چیزی است که با انواع مال و اموال در ارتباط باشد. توجه داشته باشید که انواع مال و اموال به دو دسته کلی شامل: اموال منقول و اموال غیر منقول تقسیم میشود. منظور از اموال منقول، اموالی است که قابل جابجا کردن باشند. اما منظور از اموال غیر منقول، اموالی است که غیر قابل جابجایی باشند. از نظر توقیف مال و اموال، هر یک از اموال منقول و غیر منقول براساس حکم دادگاه دارای قواعد و احکام منحصربهفرد خود میباشند.
برای مثال اگر مالی از نوع منقول باشد براساس حکم دادگاه مال در راستای پرداخت بدهی طلبکاران توقیف خواهد شد که توقیف آن هم به صورت فیزیکی است یعنی اینکه خود مال توقیف خواهد شد. اما در صورتی که مالی غیر منقول باشد یعنی اینکه قابل جابجایی نباشد مانند: خانه، زمین، مغازه و …، توقیف آن به صورت سندی خواهد بود. یعنی اینکه سند آن توسط دادگاه توقیف خواهد شد اما خود مال برای شخص قابل استفاده خواهد بود. مانند زمانی که سند خانه به عنوان وثیقه نزد بانک یا کلانتری باقی میماند.
حق قراردادها و تعهدات
تا به اینجا دانستید که حقوق مدنی چیست و با برخی از موارد آن نیز آشنا شدید. سومین مورد از حقوقی که شهروندان یک جامعه به آن نیاز دارند، حقوق مرتبط با قراردادها، تعهدات و مسئولیتهایی است که به دنبال آن برای طرفین یک قرارداد و اشخاص ثالث به وجود می آید. مثلا تعریف و تعیین احکام و شرایط انعقاد یک معامله جزء همین حقوق است. همچنین بحث های مرتبط با انواع معاملات، مسئولیت و تعهداتی که برای طرفین یک قرارداد در راستای قراردادی که بسته شده و اجرای آن، ایجاد می شود، نحوه اجرای یک قرارداد، شروطی که طرفین ضمن یک قرارداد می گذارند و حتی نحوه از بین رفتن تعهدات و مسئولیت های ایجاد شده در یک قرارداد، دیگر مصادیق حق قراردادها و تعهدات به عنوان یکی از مهم ترین حقوق مدنی به شمار می روند.
حقوق مسئولیت مدنی
از دیگر موارد مهم در حقوق مدنی، باید به حق مسئولیت مدنی اشاره کرد. برخی از مسئولیت هایی که روی دوش افراد قرار می گیرد، ناشی از یک قرارداد نیستند. مثلا فردی که در رانندگی تصادف کرده و به ماشین دیگری خسارت وارد می کند، مسئولیتی در قبال مالک خودروی دیگر دارد که بر مبنای یک قرارداد نیست. با این حال نوعی الزام و تعهد خارج از قرارداد برای او ایجاد شده است که بر اساس آن باید خسارت پرداخت کند. به چنین مواردی، مسئولیت مدنی گفته می شود که حق و حقوق خاصی را برای طرفین ایجاد می کند.
حقوق خانواده
حقوق خانواده هم یکی دیگر از موارد مهم در حقوق مدنی جای می گیرد. نکاح، طلاق، مسئله پرداخت مهریه، پرداخت نفقه، تمکین، نحوه تعیین مهریه، طرق از بین رفتن زوجیت و مسائلی از این قبیل، در زمره حقوق خانواده بررسی می شوند.
ارث و وصیت
آیا می دانید آخرین مورد در فهرست حقوق مدنی چیست؟ مباحث مربوط به ارث و وصیت. بحث ارث و وصیت و احکام و قواعد حاکم بر آنها و نیز چگونگی تعیین ارث و انواع وصیت در این شاخه بررسی می شوند.
حقوق مدنی به جز 6 موردی که ذکر کردیم مصادیق دیگری هم دارد. به عنوان مثال چگونگی برخورد با حقوق خارجیان از حیث داشتن اموال نیز در این همین بخش بررسی می شود. موارد دیگری همچون چگونگی برخورد با حقوق خارجیان از حیث مسائل مربوط به نکاح، طلاق، ارث و وصیتشان، مباحث مربوط به دلایل لازم برای اثبات یک دعوا همانند شهادت دادن یا قسم خوردن نیز در حقوق مدنی جای می گیرند.