دلالی

  • 10 دی 1396
  • محسن شیخ ها
  • 0 پرسش و پاسخ

دلالی    دلال کیست؟ دلال، شخصی است که در مقابل اخذ اجرت واسطه انجام معامله ای می شود یا برای شخصی که قصد انعقاد معامله ای را دارد ، طرف معامله پیدا می کند. از کاربردی ترین اقسام دلالی می توان به دلالی معاملات خودرو و معاملات بورسی (شرکت های کارگزاری بورس) اشاره نمود.   […]

دلالی

 

 دلال کیست؟

دلال، شخصی است که در مقابل اخذ اجرت واسطه انجام معامله ای می شود یا برای شخصی که قصد انعقاد معامله ای را دارد ، طرف معامله پیدا می کند.
از کاربردی ترین اقسام دلالی می توان به دلالی معاملات خودرو و معاملات بورسی (شرکت های کارگزاری بورس) اشاره نمود.

 

اوصاف دلالی:

1) در این عقد نیز مانند سایر عقود باید شرایط صحت معامله رعایت شود، از همین جهت است که در ماده 353 قانون تجارت آمده است که دلالی معاملات ممنوعه اجرت ندارد.
چرا که چنین عقدی به دلیل نامشروع بودن موضوع معامله باطل است.
2) عقدی است معوض.
3) عقدی است عهدی.
4) عقدی است اذنی، چرا که مبنای آن اذن و نیابتی است که از طرف شخصی به شخص دیگری داده می شود تا برای او کاری را انجام بدهد.
5) عملی تجاری است.
6) قرارداد فوق بنابر ماده 335 قانون تجارت و به دلیل اذنی بودنش تابع مقررات عقد وکالت در قانون مدنی است.
یعنی در موارد سکوت قانون تجارت، به قواعد قانون مدنی راجع به وکالت رجوع می کنیم.
7) طرفین این عقد را (آمر و دلال) می نامند.
8) دلالی برخی از معاملات نیاز به مجوزهای خاص دارد. مانند: معاملات بورسی یا ملکی.
9) تصدی به هر نوع دلالی منوط به داشتن پروانه یا مجوز است.
البته توجه داشته باشید که تصدی به دلالی نیاز به پروانه دارد. بنابراین انجام موردی معامله بدون آنکه صدق تصدی نماید نیاز به داشتن پروانه ندارد.

 

چند مورد از اختیارات و تکالیف دلال

1) جواز دلالی در رشته های مختلف: این شخص می تواند در رشته های مختلف دلالی نماید و شخصا نیز در آن رشته ها تجارت نماید.

 

2) جواز دلالی برای آمرین مختلف: این شخص می تواند در زمان واحد برای چند آمر در یک رشته یا رشته های مختلف دلالی کند ولی در این صورت باید آمرین را از این موضوع و امور دیگری که ممکن است موجب تغییر رای آنها شود مطلع نماید.

 

3) تکلیف مطلع نمودن طرفین از جزئیات معامله: این شخص باید در نهایت صحت و از روی صداقت طرفین معامله را از جزئیات معامله مطلع نماید، حتی اگر دلالی را فقط برای یکی از طرفین انجام دهد.

 

4) مسئولیت مدنی بابت تقصیرها: این شخص در مقابل هر یک از طرفین مسئول تقلب و تقصیرات خود است.

 

5) منع از اجراء تعهدات طرف معامله: این شخص نمی تواند بجای یکی از طرفین معامله وجهی دریافت کند، وجهی بپردازد و یا آن که تعهدات آنها را عهده دار شود، مگر این که از قبل اجازه این کار را داشته باشد.

 

6) مسئولیت نسبت به اشیاء و اسناد: چنانچه اسناد و مدارک و اشیایی که برای معامله در اختیار شخص مذکور قرار گرفته است، تلف یا مفقود شود، دلال مسئول خواهد بود. مگر اینکه ثابت کند مرتکب تقصیری نشده است.

 

7) دلالی معامله از روی نمونه: در مواردی که فروش از روی نمونه باشد این شخص باید نمونه مال التجاره را تا زمان اتمام معامله نگاه دارد، مگر این که طرفین معامله او را از این موضوع معاف کرده باشند.

 

اجرت دلالی

1) دلال فقط در صورتی می تواند اجرت خود را مطالبه کند که معامله به وساطت او تمام شده باشد.
2) اگر معامله، به صورت عقد معلق منعقد شده باشد، دلال وقتی می تواند اجرت خود را مطالبه نماید که معلق علیه (شرط تعلیقی) بوجود آمده باشد.
بنابراین اگر معامله، معلق به بلامعارض بودن ملک منعقد گردد و بعد معلوم شود که ملک معارض داشته است، دلال نمی تواند اجرت خود را مطالبه کند.
3) در صورتی که معامله به واسطه اقاله، فسخ یا انفساخ، منحل گردد، دلال همچنان حق مطالبه اجرت را دارد. البته مشروط بر این که انحلال معامله مربوط به دلال نباشد.
4) دلالی معاملات ممنوعه اجرت ندارد، چرا که دلالی چنین معاملاتی به دلیل نامشروع بودن موضوع معامله باطل است.
البته در این خصوص توجه داشته باشید که:
الف) منظور از اجرت در این ماده، اجرت تعیین شده یا اجرت المسمی می باشد.
ب) اگر دلال ، جاهل به بطلان عمل خود باشد، مستحق اجرت المثل عمل خود می باشد.
ج) اگر دلال ، عالم به بطلان عمل خود باشد، مستحق هیچ اجرتی نیست.
5) حق الزحمه دلال به عهده طرفی است که او را مامور انجام معامله نموده است مگر این که طرفین بر خلاف این موضوع توافق نموده باشند.

 

پیوند: موسسه حقوقی مشهور ، حق العمل کاری ، متصدی حمل و نقل ، ورشکستگی تاجر ، ضمانت به چه معناست؟

 

 

شما هم نظر خود را در مورد این مقاله ثبت کنید بدون دیدگاه