کلیات دعاوی حقوقی چیست؟ بررسی انواع دعاوی حقوقی در قانون مدنی

آیا با کلیات دعاوی حقوقی در قانون مدنی آشنایی دارید؟ آیا می‌دانید انواع دعاوی حقوقی چیست و چگونه تقسیم‌بندی می‌شود؟ اگر دوست دارید پاسخ این سوالات را بگیرید و بیشتر با دعاوی حقوقی و انواع دسته‌بندی آن آشنا شوید، ادامه این مطلب را از دست ندهید.

با کلیات دعاوی حقوقی در قانون مدنی آشنا شوید

یکی از مطرح‌ترین دعاوی که به صورت گسترده‌ای در قانون مدنی مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است، دعاوی حقوقی است. دعاوی حقوقی نشان می‌دهند که حقی از کسی ضایع شده است اما جرمی اتفاق نیفتاده است. در دعاوی حقوقی تفاوتی ندارد که اصحاب دعوی اشخاص حقوقی باشند یا اشخاص حقیقی… به هر حال راهکار اصلی، مراجعه به موسسه حقوقی و مشاوره گرفتن از یک وکیل خبره است. درواقع مشاوره حقوقی از سوی وکیل موجب می‌شود اصحاب دعوی از حقوق خود در دعاوی حقوقی آگاهی کامل پیدا کنند. علاوه‌بر این به اصحاب دعوی کمک می‌کند تا از خواسته‌های قانونی خود مطلع شده و دادخواستی را تنظیم کنند که به بهترین شکل ممکن بتوانند، خسارت وارده را دریافت کنند؛ از این‌رو به شما پیشنهاد می‌کنیم که برای مشاوره در زمینه انواع دعاوی حقوقی به موسسه حقوقی مشهور مراجعه کنید.

نکته حائز اهمیت در طرح دعاوی حقوقی این است که طرح چنین دعاوی حتماً نباید در چارچوب یکی از عناوین مصرحِ قانونی گنجانده شود. برای درک بهتر این مسئله می‌توانید نگاهی به نمونه‌ قراردادهای خصوصی میان اشخاص بیاندازید که امکان دارد در هیچ عنوان حقوقی گنجانده نشده باشد، ولی می‌توان به دلیل عدم ایفای تعهد درج شده در قرارداد از متعهد شکایت حقوقی کرد.

انواع دعاوی حقوقی

در کل انواع دعاوی حقوقی به دو دسته مالی و غیر مالی تقسیم می‌شوند. اما اگر بخواهیم درمورد طبقه‌بندی دعاوی حقوقی درخصوص اشخاص و اموال صحبت کنیم، باید بگوییم که در این زمینه دسته‌بندی‌های متفاوت و بسیاری وجود دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

• قرارداد اجاره ؛ مرسوم‌ترین قراردادی که منجر به دعوای حقوق می‌شود

یکی از نمونه‌های شایع و مرسوم قراردادهای حقوقی که گاهی‌اوقات به دعاوی حقوقی می‌انجامد، اجاره‌نامه است. همانطور که می‌دانید اجاره‌نامه میان مستاجر و صاحبخانه انعقاد می‌شود و به موجب عقد این قرارداد براساس ماده 466 قانون مدنی، مستاجر تا زمان پایان قرارداد اجاره‌نامه مالک ملک صاحبخانه به حساب می‌آید.

• قرارداد خرید و فروش ؛ بستر انواع دعاوی حقوقی

یکی دیگر از شایع‌ترین قراردادهایی که بستر انواع دعاوی حقوقی است، قرارداد خرید و فروش است. همانطور که که می‌دانید، قراردادهای خرید و فروش جنبه‌های زیادی از باب اجرای تعهد (مثل زمان پرداخت مبلغ، زمان تحویل کالا، مکان تحویل کالا و…) دارند؛ با این وجود بدیهی است که درصورت عمل نکردن یکی از طرفین قرارداد به تعهداتی که در زمینه خرید و فروش ملک یا کالای موردنظر در قرارداد قید شده است، دعاوی حقوقی بین طرفین قرارداد به وجود آید.

• وصیت‌نامه

یکی دیگر از مسائلی که اکثر اوقات بر سر آن دعوای حقوقی به وجود می‌آید، وصیت‌نامه و تعیین ارث برای افراد خانواده از سوی مرد یا زن فوت شده می‌باشد. درواقع وصیت‌نامه از این نظر که هم قرابت با اشخاص دارد و هم اموال، ارث، نحوه تقسیم برحسب اولویت و موانع ارث در کنار اشخاصی که ارث می‌برند را تعیین می‌کند، اهمیت بسزایی دارد.

• ازدواج و طلاق

ازدواج و طلاق نیز در دسته دعاوی حقوقی قرار می‌گیرند چراکه آثاری نظیر مهریه و نفقه را با خود به دنبال دارند. البته ازدواج و طلاق در دسته دعاوی حقوقی اشخاص قرار دارند، گرچه مهریه و نفقه بیشتر قرابت مالی دارند. از سایر مواردی که در این زمینه منجر به دعوای حقوقی می‌شوند، می‌توان  به شرایط نکاح، موانع نکاح، انواع طلاق، موانع طلاق و طرق رسیدگی به آن‌ها اشاره کرد.

• حضانت و قیمومیت فرزند

بحث بر سر حضانت و قیومیت فرزندان نیز یکی دیگر از انواع دعاوی حقوقی به حساب می‌آید. البته به این دلیل که برخی اشخاص به هر دلیلی صلاحیت دخالت در امور خود را ندارند، این خلل پیش آمده در قانون با طرح مبحث “حضانت و قیمومیت ” جبران شده است؛ از این‌رو براساس قانون حضانت صغیر با پدر و در نبود او با مادر اوست؛ اما در نبود قیم اصلی صغیر (قیم اصلی پدر است) پدربزرگ پدری قیم او خواهد بود و در صورت فوت او دادگاه، قیم که اغلب مادر است مگر در شرایطی مانند ازدواج مجدد مادر و … را انتخاب خواهد کرد.

• سرقفلی

مطمئناً شما هم بارها واژه سرقفلی را شنیده‌اید، درواقع این واژه اصطلاحی شایع در میان بازاریان است. همانطور که می‌دانید ذات هر کسب‌وکاری کسب اعتبار است که متاسفانه این مسئله با جابجایی بدست نمی‌آید. با این وجود قانون‌گذار برای رهایی مستاجر از جابجایی‌های مداوم که درنهایت موجب از دست دادن مشتری‌های او می‌شود، واژه سرقفلی را در قانون مطرح کرده است. بر این اساس، مستاجر با پرداخت مبلغی به موجر صاحب حق تقدم در امور محل کسب خواهد شد و تخلیه منوط به عودت مبلغ مذکور خواهد بود. بیشترین مواردی که در این زمینه به دعوای حقوقی ختم می‌شوند شامل: الزام به انجام تعهد، الزام به تنظیم سند رسمی، مطالبه وجه التزام، اثبات حجر، ابطال قرارداد و… می‌باشد.