ثبت برند و لوگو دارای مزایای فراوانی است و در واقع همین مزایا مهمترین دلیل ثبت برند و رشد چشمگیر آن خصوصاً در سالهای اخیر بوده است. چنانچه بنا به هر دلیلی تصمیم به ثبت برند دارید، بهتر است مهمترین دلایل و مزایای آن را نیز بدانید.
دلیل ثبت برند چیست؟ به چه دلایلی باید اقدام به ثبت علامت تجاری بنماییم؟ شاید این سوالات و امثال آن برای شما هم پیش آمده باشد و زمانی که تصمیم به ثبت برند میگیرید این موضوع که اصلاً دلایل ثبت برند چه مواردی است، ذهن شما را به خود مشغول کرده باشد. در این نوشته بصورت ساده، کامل و مفصّل ضمن ارائه تعریف برند، به موضوع دلیل ثبت لوگو و برند و همچنین برندسازی پرداختهایم که در ادامه مشاهده میفرمایید.
برند به چه معناست؟
واژه برند برگرفته از کلمه نروژی برندر، به معنی سوزاندن و داغ کردن می باشد که توسط وایکینگ ها به فرهنگ لغت انگلیسی راه یافته و در زبان روزانه ما فارسی زبانان نیز مرسوم شده است.
این واژه به علامت گذاری حیوانات توسط مالکان برای شناسایی آنها اطلاق گردیده است.
در غرب وحشی نیز، گاوچرانان و گله داران برای جلوگیری از سرقت احشام، آنها را به وسیله داغ های مشخص، علامت گذاری می نمودند. طی سالیان این علامت ها سیر تکاملی خود را پیمودند و به دنیای صنعتگران و هنرمندان هم راه یافتند تا این که در عصر حاظر، به عنوان نمادی ممتاز جهت تمایز محصولات وکالاها به کار بسته می شوند.
طبق تعریف انجمن بازاریابی آمریکا مارک، برند، نماد یا نمانام، شامل یک اسم، عبارت، طرح، ویژگی یا هر ویژگی مختلف دیگری است که مشخص کننده خدمات یا محصولی خاص می باشد که توسط آن از دیگر محصولات و خدمات مشابه متمایز گردد.
علامت تجاری یا برند چیست؟
ماده 30 قانون علامت، نام تجاری و علامت جمعی را بدین ترتیب شرح می دهد:
الف) علامت یعنی هر نشان قابل رویتی که قادر باشد کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز کند.
ب) علامت جمعی به معنای هر نشان قابل رویتی که با عنوان علامت جمعی در اظهارنامه ثبت معرفی شود و بتواند مبدا و یا هر گونه خصوصیات دیگر مانند کیفیت کالا یا خدمات اشخاص حقیقی و حقوقی را که از این نشان تحت نظارت مالک علامت ثبت شده جمعی استفاده میکنند متمایز سازد.
ج) نام تجارتی یعنی اسم یا عنوانی که معرف و مشخص کننده کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی از همدیگر است.
بنابراین علامت تجاری، نشانی است که قادر است کالاهای تولیدی یا خدمات ارائه شده توسط یک شخص یا بنگاه را از کالاها یا خدمات سایر اشخاص یا بنگاه ها متمایز نماید.
ثبت علامت تجاری نیاز ورود به رقابت در بازار
در عصر حاضر، انسان درحال فتح پی در پی فناوریها است که در پی آن تکنولوژیهای جدیدی ظهور میکنند که موج گستردهای از تولید انواع و اقسام محصولات و خدمات نوین را به دنبال دارند.
پهنای این تغییرات، عملکردهای شرکت ها و سازمان های عصر حاضر را در زمینه بازاریابی به شدت تحت تاثیر قرار داده است، به طوری که اکنون، موفقیت سازمان ها و شرکت ها جهت بهبود بهره وری و تقویت جایگاه رقیبشان، در گرو معرفی بهینه ی کالاهای نمونه و خدمات به مشتریان است.
ما معتقدیم در دنیای کنونی تولید کالا و خدمات به تنهایی قدرت نیست، بلکه به اشتراک گذاری آن قدرت است.
به بیانی دیگر، این موفقیت زمانی تحقق مییابد که نتیجه آن به دست مشتری نیز برسد. در این شرایط، اگر بخواهیم کاری موثر انجام دهیم و محصولات و کالاهای خود را به دیگران هم معرفی کنیم، برندها فرصتی بینظیر جهت اثر بخش کردن، متمایز کردن و همین طور ماندگار نمودن کالاها و محصولات به دست میدهند که از این فرصت میتوان به بهترین شکل برای اهداف بازاریابی و موفقیت یک سازمان استفاده نمود.
مطلب مفید: هزینه ثبت برند چقدر است؟
برند سازی و اقدامات هوشمندانه پس از ثبت برند
یک برند میتواند معرف سطح معینی از دوام، کیفیت، عملکرد، قابلیت اعتماد، قابلیت ماندگاری و سایر ویژگیهای مهم و تاثیرگذار محصولات و خدمات باشد.
پس از ثبت برند تجاری هیجانها و عواطف مصرف کنندگان را بر انگیزانید و همینطور چشم اندازی نو برایشان باز کنید.
در حقیقت یک برند، تعهد دائمی یک فروشنده برای ارائه مجموعهای از ویژگیها و مزایا و خدمات خاص به خریداران است که این مهم در ذهن مصرف کننده یعنی نشانه کیفیت، هزینه پرس و جوی کمتر، ریسک کمتر و وسیلهای نمادین برای اظهار شخصیت.
چراکه یک برند قدرتمند، ارزش اعتباری و اجتماعی بالایی داشته و همین مهم، در تعیین میزان موفقیت یک محصول در بازار، بسیار پراهمیت میباشد.
در صورتی که ذهنیت و انتظار مشتریان نسبت به کالا تامین گردد و حس رضایتمندی در آنها ایجاد شود، به دنبال آن، وفاداری مشتری به آن کالا شکل میگیرد که اغلب از ارزشمندترین داراییهای یک سازمان است و خود جزء داراییهای نامشهود و بسیار مهم یک شرکت محسوب میشود.
لذا به همین دلیل است که شرکتها نیز همواره به دنبال راههایی برای کسب و جلب رضایت و وفاداری مشتریان میباشند.
هنگامی که یک محصول یا خدمت دارای وجه ممیزه شاخصی باشد، میتوان به سادگی آن را برند نمود و این برند را به گونهای پایدار داشت.
آیا ثبت علامت تجاری اجباری است؟
از طرفی دیگر قابل ذکر است ثبت علامت تجاری اختیاری است، مگر در مواردی که دولت آن را الزامی قرار دهد.
در این راستا ماده 576 قانون تجارت اشاره دارد: ثبت اسم تجارتی اختیاری است مگر در مواردی که وزارت عدلیه ثبت آن را الزامی کند.
علامت تجاری ثبت شده برای چه مدتی معتبر است؟
دوره حمایت از علامت تجاری ده سال از تاریخ تقدیم اظهارنامه است و پس از انقضای این ده سال نیز یک دوره ارفاقی شش ماهه نیز برای مالک علامت تجاری در نظر گرفته میشود که حتماً در این فرصت اقدام به تمدید آن نماید و به این ترتیب میتوان علامت تجاری را به دفعات نامحدود و با پرداخت هزینههای پیش بینی شده در مقررات تمدید نمود.
چه چیزهایی می توانند به عنوان علامت تجاری ثبت شوند؟
- علامت تجاری یک یا ترکیبی از چند کلمه، حرف، عدد یا شکل است.
- همچنین در سطحی گستردهتر میتواند شامل نقاشیها، سمبلها، علائم سمعی مثل موسیقی یا اصوات، رایحهها و یا رنگهایی جهت معرفی ویژگیهای یک محصول یا یک خدمت باشد.
- برند یک محصول میبایست مناسب با فعالیت شرکت باشد و مزایای محصول را توصیف کند، توجه مصرف کننده را به خود جذب کند و بر روی مخاطب، نگرش مثبت ایجاد کند و باعث افزایش فروش شود.
- در واقع یک برند موفق، برندی گیرا است که بتوان به سهولت آن را تلفظ کرد و تبلیغ نمود.
- عنصر خلاقیت نیز در متمایز کردن محصول میتواند بسیار به کار آید.
- نام یا تصویری که در یادها بماند و فراموش نشود.
نکته: عنوان قانونی برای برند، نشان تجاری یا علامت تجاری است.
نام تجاری اگر فارسی باشد باید یک مستند معنائی در لغت نامههای معتبر فارسی داشته باشد.
علاوه بر علائم تجاری که مشخص کننده کالاها یا خدمات هستند، چند دسته علائم دیگر نیز وجود دارند.
علائم تجاری اشتراکی متعلق به اتحادیههایی که اعضای آنها از آن علائم به منظور معرفی خود با یک سطح کیفی استفاده میکنند است.
برای نمونه، گواهی نامه استاندارد کیفیت، یک گواهی نامه شناخته شده در سطح جهانی است.
نکته مهم آن است که وقتی یک برند ثبت میشود، منجر میشود نام و نشانی که برای محصول برنامه ریزی شده به سلامت در مسیر تحقق اهداف یک سازمان به کار بسته شود و از آسیبها محفوظ بماند.
این مطلب را هم بخوانید: راهنمای دقیق مدارک، مزایا، زمان و مراحل ثبت لوگو و نشان تجاری
مهمترین مزایا و فواید ثبت برند
1- ایجاد حق استفاده انحصاری
حق استفاده انحصاری علامت تجاری تنها شامل کسانی میشود که علامت خود را به ثبت برسانند؛ طبق قانون ثبت علائم تجاری، پس از ثبت علامت، اشخاص حقیقی یا حقوقی حق انحصاری پیدا میکنند و به موجب آن میتوانند از عرضه کالاهای مشابه توسط اشخاص ثالث تحت علائم تجاری که عین یا به طریق گمراه کنندهای مشابه علامت تجاری ثبت شده آنها هستند جلوگیری نمایند.
چنانچه تولید کنندهای بدون اجازه از نام تجاری شما استفاده کند میتوانید از طریق مراجع قضائی اقدام نموده و خسارت سوء استفاده از نام تجاری خود را طلب کنید.
پس به این ترتیب، ثبت علائم تجاری مانع تلاشهای افراد سودجو برای سو استفاده از علائم ثبت شده مشخص و بعضاً مشهور به منظور فروش محصولات و ارائه خدمات نامرغوب می شود.
2- قدرت بیشتر در بازار رقابت
ثبت برند محصولات تجاری، برای مصرف کنندگان نیز شرایط سالمی و مطمئنی را به وجود میآورد تا به دور از بازار سیاه اجناس تقلبی، با خیالی آسوده و با آگاهی کامل، در شرایطی منصفانه و سالم به انتخاب کالاهای مرغوب و مورد نیاز خود بپردازند، چرا که اگر رقیبان از علامت تجاری مشابه یا یکسان استفاده نمایند، مشتریان را گمراه ساخته و با ارائه محصولی با کیفیت نازل و نامرغوب، هم مصرف کنندگان را متضرر میکنند و هم به سود صاحب برند لطمه خواهند زد و هم اعتبار و وجهه صاحب برند را به طور جبران ناپذیری به خطر میاندازند و این چالشی است که امروزه کسب و کارهای ما با آن رو به رو هستند.
- ثبت برند تضمین میکند که مشتریان میتوانند محصولات را از یکدیگر تشخیص دهند
- شرکت ها را قادر میسازد محصولاتشان را از یکدیگر متمایز سازند
- ثبت برند میتواند برای دریافت وام نیز حائز اهمیت باشد
- ثبت برند میتواند برای شرکتها وجهه و شهرت ایجاد کند و ابزار مناسبی جهت بازاریابی باشد
3- قابلیت نقل و انقال
علامت تجاری، قابل نقل و انتقال میباشد و این نقل و انتقال میبایست وفق مقررات قانون ثبت علائم و اختراعات ایران به ثبت برسد.
لذا تفویض اجازه استفاده از یک علامت تجاری ثبت شده به اشخاص و شرکتهای ثالث داده میشود که میتواند منبع درآمد بیشتری برای شرکت یا شخص صاحب برند بوجود آورد و یا اساس انعقاد یک موافقتنامه اعطای نمایندگی فروش باشد.
برخی مزایای دیگر ثبت برند
1- یک برند ممکن است دارائی بسیار ارزشمند و گرانقیمت یک کسب و کار باشد
2- شرکتها را تشویق میکند در حفظ یا بهبود کیفیت محصولات بکوشند و بیشتر سرمایه گذاری کنند
3- ثبت برند میتواند برای سهامداران موجب ارزش افزوده سهام شده و نیز باعث افزایش درآمد شرکت شود
اقدامات و شرایط لازم برای ثبت علامت تجاری
1- پس از استعلام ثبت برند و تخمین موفقیت برند مورد نظر برای ثبت شدن، گام بعدی ورود اطلاعات و بارگذاری اسکن مدارک زیر در سامانه اداره مالکیت صنعتی و تکمیل فرم اینترنتی اظهارنامه ثبت علامت تجاری است.
پ) تعیین طبقات مورد نظر جهت ثبت علامت تجاری در آن طبقات با توجه به مجوز فعالیتی که ارائه شده.
ت) پر کردن فرم اینترنتی درخواست استفاده از حق تقدم (در صورت لزوم) در صورتی که متقاضی بخواهد با استناد به تقاضای ثبت یا ثبت نهایی علامت در خارج از کشور از مزایای حق تقدم (حداکثر ۶ ماه) استفاده نماید که میبایست مدارک مربوط به حق تقدم را همزمان با تنظیم اظهارنامه علامت یا حداکثر ظرف ۱۵ روز از آن تاریخ تسلیم نماید.
ث) در صورتیکه درخواست ثبت علامت تجاری بصورت جمعی را دارید میبایست نسخهای از شرایط و ضوابط استفاده از علامت جمعی را که به تائید مقام صلاحیت دار ذیربط رسیده است ارائه نمائید.
ج) پرداخت مبلغ اظهارنامه بصورت اینترنتی و دریافت شماره اظهارنامه و رمز عبور که به شماره تلفن همراه متقاضی پیامک میشود.
لازم به تذکر است، پرداخت هزینه نشانه تائید و ثبت نهایی اظهارنامه محسوب شده و پس از آن امکان برگرداندن هزینه و تغییر اطلاعات و ضمائم وجود ندارد و متقاضی میتواند صرفاً تا زمانی که اظهارنامه او هنوز ثبت نهایی نشده است نسبت به ویرایش اطلاعات و ضمایم اظهارنامه ثبت برند اقدام نماید.
2- پس از طی مراحل بالا، پرونده متقاضی در نوبت کارتابل کارشناسان (۳ کارشناس) و همچنین رئیس اداره ثبت علامت تجاری قرار میگیرد و ایشان اظهارنامه را از لحاظ انطباق با شرایط و مقررات مندرج در قانون ثبت علائم تجاری بررسی میکنند و در صورتیکه علامت را قابل ثبت بدانند، اجازه انتشار آگهی مربوط به آن در روزنامه رسمی را صادر میکنند وگرنه در صورت ابلاغ اخطار، میبایست رفع نقص سریعاً و در مدت زمان حداکثر ۳۰ روز صورت بگیرد و در غیر اینصورت درخواست بطور کل رد میگردد.
مطالعه این مطلب را از دست ندهید: مراحل ثبت طرح صنعتی در چند گام دقیق و ساده
مدارک لازم برای ثبت برند و لوگو
الف) مدارک ثبت برند اشخاص حقیقی
کپی شناسنامه وکارت ملی، کپی مدارک دال بر فعالیت شخص متقاضی اعم از جواز کسب، جواز تاسیس، پروانه بهره برداری و غیره، نمونه گرافیکی ۶×۶ سانتیمتر علامت مورد درخواست، کپی کارت بازرگانی شخص متقاضی در صورتیکه علامت مورد نظر لاتین باشد، توصیف علامت، ارائه مستند معتبر معنی علامت در صورتیکه علامت دارای معنای خاص و غیر معمول است.
ب) مدارک ثبت برند اشخاص حقوقی
کپی مدارک دال بر فعالیت شخص حقوقی متقاضی اعم از جواز کسب، جواز تاسیس، پروانه بهره برداری و غیره، تصویر روزنامه رسمی ثبت شرکت و روزنامه رسمی آخرین تغییرات شرکت، کپی شناسنامه و کارت ملی دارندگان حق امضا شرکت، نمونه گرافیکی ۶×۶ سانتیمتر علامت مورد درخواست، کپی کارت بازرگانی شرکت در صورتیکه برند مورد نظر لاتین باشد، توصیف علامت، ارائه مستند معتبر معنی علامت در صورتیکه علامت دارای معنای خاص و غیر معمول باشد.
ثبت برند بین المللی
تقریبا همه کشورهای جهان، علائم تجاری را ثبت و محافظت میکنند. به منظور جلوگیری از ثبت جداگانه در هر دفتر نظام بین المللی ثبت علائم را اجرا می کند. این نظام توسط عهدنامههای بین المللی اداره میشود.
موافقتنامه مادرید مورخ 1891 و پروتکل مرتبط با آن مصوب 1989 و همچنین آیین نامه مشترک، سیستم مادرید در حال حاضر دارای 85 عضو متشکل از کشورها و دفاتر منطقهای میباشد که موجب تسهیل روابط تجاری بین الملل گردیده است.
لازم به ذکر است، حمایت از این علائم تجاری توسط مراجع قضایی صورت میگیرد که سیستمی حمایتی در برابر متقلبان و سودجویان این عرصه میباشد.
بیشتر بخوانید: ثبت برند بین المللی (ثبت برند مادرید) چگونه است؟
سخن آخر دلایل ثبت برند
شاید در ابتدا به نظر برسد امروزه بازار از محصولات و خدمات متنوع اشباع شده و مصرف کنندگان را از ورود کالاهای جدید بینیاز ساخته است، اما هنوز هم بسیاری از کاربران، منتظر رونمایی از برندهای جدیدی هستند تا با ارائه کیفیت برتر، نیازهای آنان را برآورده سازند.
کافیست به وضوح بدانید مصرف کنندگان شما به دنبال چه هستند و این رقابت شغلی بر سر چه چیزی است. نظر سنجی از مصرف کنندگان، اطلاعاتی وسیع و همه جانبه در رابطه با کمبودها و مشکلات مصرف کنندگان به دست میدهد که با رفع آنها میتوان به تحولی بنیادین در ارائه خدمات دست یافت.
بنابراین به دست آوردن یک جایگاه خاص، نیازمند حجم وسیعی از اطلاعات است که آگاهی و شناخت، از اصلیترین عوامل موفقیت محسوب میشود.
به بیانی دیگر، در عصر تغییرات مستمر، همواره نیازهای جدیدی ظاهر میشوند که برای مرتفع نمودن آنها تنها روحیهای کارآفرین و تفکری خلاق راهگشا میباشد.
امیدواریم با استفاده از ثبت علامت تجاری که اهمیت شایانی در موفقیت یک محصول نیز دارد، راه برای ورود کالاهای تقلبی به بازار گرفته شده و محیطی امن در عرصه تجارت فراهم آید.
امروزه شاید بتوان گفت ثبت برند، قدمی مثبت در توسعه کسب و کارهای اقتصادی بزرگ و کوچک محسوب میشود که میتواند شرایطی سالم و رقابتی را به وجود آورد. بدیهی است در این عرصه بهتر بودن و متمایز بودن از رقبا منافع بسیار بیشتری را به همراه خواهد داشت.